تحول مفهومی «ارتباطات» و «توسعه» در برنامه های توسعه ی ایران

Authors

Abstract:

تحول گفتمانی مبانی، متغیرها و عوامل تاثیرگذار در توسعه ، تحول مفهومی در نسبت میان "ارتباطات و توسعه" را به دنبال داشته است، به طوری که آثار آن در اسناد برنامه‌ریزی های توسعه نیز به چشم می‌خورد. مطالعه تاریخی این سیر تحول از سویی و شناخت وجوه اشتراک و تمایز برنامه-های مهم توسعه از سوی دیگر، فرایند برجسته شدن نقش ارتباطات را در این زمینه/ خصوص نشان می دهد. مطالعه تطبیقی ارتباطات در برنامه ششم توسعه(1355) که آخرین برنامه توسعه نظام گذشته است و برنامه چهارم توسعه(1383) که نخستین برنامه براساس سند چشم انداز 20 ساله توسعه جمهوری اسلامی ایران است، مشابهت‌ها و تفاوت‌های تاریخی را در برداشت از دو مفهوم توسعه و ارتباطات نشان می دهد. برنامه ششم پیشین به " ابعاد اطلاعاتی و ارتباطی برنامه‌ریزی توسعه ملی" بر پایه "گذار از جامعه سنتی به جامعه اطلاعاتی" در سال 1355 از سوی کمیته مشترک برنامه‌ریزی اطلاعات و ارتباط جمعی پرداخته و ماموریت برنامه چهارم جدید "رشد پایدار اقتصادی دانایی محور" بر پایه اهداف چشم انداز بیست ساله کشور تعریف گردیده است. این مقاله با تحلیل محتوای مستندات نظری دو برنامه یعنی گزارش کمیته مشترک برنامه ریزی اطلاعات و ارتباطات جمعی برنامه ششم"(1355) و "مبانی نظری و مستندات برنامه چهارم توسعه" (1383) به توصیف و تحلیل مفهوم "ارتباطات" و "توسعه" در آنها می پردازد. بر اساس این پژوهش در برنامه ششم(1355)، "توسعه ملی"، به عنوان هدف توسعه ای و " گذار از جامعه سنتی به جامعه اطلاعاتی " مساله ارتباطات کشور است. این دو مضمون در برنامه چهارم(1383) با هدف "رشد پایدار اقتصادی" در توسعه و "جامعه دانایی محور" در ارتباطات دنبال شده اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مطالعۀ رویکرد برنامه های توسعه در ایران به ارتباطات

حرکت به­سمت اهداف «سند چشم‌انداز 1404» نیازمند درک الزامات برای تدوین برنامه‌های مناسب جهت دست‌یابی به اهداف مطلوب در توسعه است. با آغاز عصر اطلاعات، قواعد سیاست‌گذاری توسعه نیز به­شدت در جهان تغییر کرده و تحت تأثیر متغیرهای ارتباطات، فرصت‌های بی‌بدیلی برای جهش کشورهایی که در مراحل آغازین توسعه بوده‌اند، فراهم‌ شده است. بر این اساس، توجه به بعد ارتباطات در سطح کلان و در برنامه‌های توسعه سیاسی، ...

full text

نقش ارتباطات در تحول و توسعه علوم میان‌رشته‌ای

انسان تنها موجودی است که تغییر را درمی‌یابد، خود را مشمول آن می‌داند و برای حفظ وضع موجود و ثبات خود دگرگونی را می‌پذیرد. عمده‌ترین ابزار تغییر ارتباط است. انسان ارتباط و تغییر را می‌پذیرد تا به یاری آنها تمامیت خود را حفظ کند. ارتباطات و فناوری‌های ارتباطات و اطلاعات، با شکل‌دهی به علوم، به تحول و توسعه در آفرینش حوزه‌ها، میان‌رشته‌ها و رشته‌های جدید، در نتیجه به تداوم حیات بشر در سازگاری با م...

full text

بنیان های مطالعات ارتباطات و توسعه ملی در ایران

این مقاله به توصیف تاریخی دو رویکرد علمی می پردازد که بنیان های مطالعات ارتباطات و توسعه را در ایران نهاده اند. رویکرد نخست که ملا نظر دکتر مجید تهرانیان بود و پیش از پیروزی انقلاب اسلامی نقطه عطفی در پژوهشی و برنامه ریزی ارتباطات و توسعه به شمار می آید، عمدتاً بر تبیین مفهومی نو در توسعه ملی مبتنی است. رویکرد دوم که دکتر کاظم معتمد نژاد بر آن تکیه دارد و به تحولی در آموزش و سیاستگذاری ارتباطی پ...

full text

فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) و برنامه‌ریزی توسعه؛ (مطالعه موردی سند چشم انداز و برنامه چهارم توسعه در ایران)

مقاله‌ای که در پی می‌آید با توجه به نقش‌های جدید فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) در توسعه، به طرح مکاتب و رویکردهای نوین در سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی توسعه و جایگاه ICT در آنها می‌پردازد. این مقاله با تبیین مولفه‌های موثر در شکل‌گیری «جامعه معرفتی» به عنوان مبنای توسعه ارتباطات، وضعیت ارتباطات را در برنامه‌های توسعه ایران مورد مطالعه قرار می‌دهد و بر پایه آن بر اهداف و دستاوردهای برنامه چهارم ت...

full text

مقایسه ی نظام ترجیحات میان نسلی در استان های توسعه یافته، درحال توسعه و توسعه نیافته ی ایران

درمطالعه­ی حاضربه مقایسه­ی نظام ترجیحات میان نسلی در استان­های ایران پرداخته شده است. با استفاده از  داده­های پیمایش ارزش­های جهانی، ابتدا ترجیحات در ابعاد اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و زیست محیطی بطور کلی در میان نسل­ها مقایسه شد و سپس در استان­های توسعه یافته، درحال توسعه و توسعه نیافته، نظام ترجیحات نسل­ها مورد بررسی مقایسه­ای قرار گرفت. روش تحقیق روش پیمایش و تکنیک جمع آوری داده­ها تحلی...

full text

جهانی شدن ، فرانوگرایی و تحول در مفهوم توسعه ی سیاسی

جهانی شدن، فراتر از یک اصطلاح، فرایندی است که در آن توسعه ی دانش و فناوری های تولیدی و اطلاعاتی بسیاری از مفاهیم و پدیده های زندگی را متحول نموده و با برداشتی متفاوت رو به رو ساخته است. روابط همواره دستخوش تغییر قدرت دوباره دگرگون شده و به گونه‌ای متفاوت شکل گرفته‌اند، سطوح و ابعاد توسعه هم دچار تداخل و تلفیق بسیار شده است. در جهانی شدن مفاهیم و الگوهای توسعه متفاوت، یا حتی متعارض با مفاهیم...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 3

pages  83- 110

publication date 2016-02

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023